T24 Haber Merkezi
Cumartesi Anneleri, 1020’nci haftasında Galatasaray Meydanı’nda; Diyarbakır Kulp’ta gözaltında kaybettirilen 11 kişi için adalet istedi.
Gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetini sormak ve faillerin yargılanması talebiyle 1995 yılından bu yana İstanbul Taksim’deki Galatasaray Meydanı’nda oturma hareketi yapan Cumartesi Anneleri, 1020’nci haftada; 8 Ekim-25 Ekim 1993 tarihlerinde Kulp’ta düzenlenen operasyonlarda gözaltın alınan ve bir daha haber alınmayan 11 köylü için adalet davetinde bulundu.
Hukuk devleti krizi
Basın açıklamasını Cumartesi İnsanlarından Nuray Çevirmen okudu. Açıklamada şu tabirlere yer verildi:
“Türkiye tarihinin en kıymetli yargı krizini yaşadığı bir periyotta Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak, toplumun güvenlik ve adalet konusundaki korkularını hızla gidermek boynumuzun borcudur.” dedi.
Biz de diyoruz ki; Türkiye’de cezasızlık algısı değil; cezasızlığı bir idare tekniği olarak kullanan iktidar sorunu var!
Hukuku, Anayasa’yı, memleketler arası mukaveleleri değil, siyasi iradeyi takip eden bir yargı pratiği var. Adalet sistemini çürüten, çökerten siyasi iradenin yarattığı derin bir hukuk devleti krizi var.“
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sesleniyoruz!”
Açıklamanın devamında, “Kayıp yakınlarını sistematik bir inkar ve cezasızlıkla karşı karşıya bırakan, onların problemlerine tahlil bulma yükümlülüğünü yerine getirmeyenler cezasızlığı ortadan kaldırmaktan kelam edemez. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sesleniyoruz: Cezasızlığa son vermek istiyorsanız, evvel bizi görün, duyun! İşe, zorla kaybetmeleri bir hata olarak tanımlamakla başlayın, BM Kayıplar Sözleşmesi’ni imzalayarak ve uygulayın” tabirlerine yer verildi.
11 köylüden bir daha haber alınamadı
“1020. haftamızda, Türkiye’de yargının nasıl işlediğine, cezasızlığın nasıl ilmek ilmek örüldüğüne dair Kulp’ta gözaltında kaybedilen 11 köylünün evrakını kamuoyu ile paylaşıyoruz” sözleri ile devam eden açıklamada şöyle denildi:
“8 Ekim -25 Ekim 1993 tarihleri ortasında General Yavuz Ertürk Komutasındaki Bolu Tugayı tarafından yürütülen askeri operasyonda Kulp ve Muş’a bağlı dağınık köy ve mezralardan çok sayıda köylü gözaltına alındı.
Askerlerin konuşlandığı Kulp Alaca köyü yakınlarındaki alana götürülen köylüler iki hafta kadar süren operasyon boyunca burada tutuldu. Bu mühlet içinde aileleri onlara yiyecek götürdü. Köylülerden kimileri süreç içinde hür bırakıldı. Operasyonun son gününe kadar tutulan 11 köylüden ise bir daha haber alınamadı.”
“Kemikler kaybedilen köylülere aitti”
Açıklama, “
Oysa AİHM, 31 Mayıs 2001 tarihli kararında Türkiye’yi 11 kayıp kişinin vefatından sorumlu olduğu ve tesirli bir soruşturma yürütmediği için mahkûm etti.
Uzun mühlet boyunca yasak bölge ilan edilen Kepir mezrasında 2004 yılında insan kemikleri bulundu. Ailelerin ve İHD’nin uğraşları sonucunda kelam konusu kemikler Kulp Cumhuriyet Savcılığı tarafından İstanbul İsimli Tıp Kurumu’na gönderildi. Kimliklendirme çalışması sonucunda kemiklerin kaybedilen köylülere ilişkin olduğu kesinleşti” tabirleri ile sürdürüldü.
Tuğgeneral Yavuz Ertürk’e dava açıldı
“Yapılan müracaat üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komitesi savları yerinde inceledi” bilgilerinin paylaşıldığı açıklamanın devamında şu kelamlar yer aldı: “Hazırladığı raporun sonuç kısmında ‘Komisyonumuz Bolu Komando Tugayı’nın düzenlemiş olduğu operasyon sırasında kimi şahısların gözaltına alındığına ve daha sonra kaybolduklarına kanaat getirmiştir’ denildi.”
Ailelerin ısrarlı müracaatları sonucunda 2013 yılında tekrar açılan soruşturmada Diyarbakır Savcılığı’nın düzenlediği iddianame mahkeme tarafından kabul edildi ve Tuğgeneral Yavuz Ertürk hakkında 11 defa müebbet ve 25 yıla kadar mahpus cezası istemiyle dava açıldı.
Sanık beraat etti
Sanığın beraat ettiği bilgisinin paylaşıldığı açıklama şu biçimde devam etti:
“Ancak köylülere ilişkin kalıntıların bir toplu mezarda bulunmasına, AİHM’in mahkumiyet kararına, TBMM Raporuna karşın Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava 19 Eylül 2018 tarihinde sanığın beraati ile sonuçlandı. Ailelerin istinaf müracaatları reddedildi.
Bunun üzerine aileler temyiz talebiyle Yargıtay’a başvurdu. Yargıtay 1. Ceza Dairesi, inceleme tamamlanmadan, kozmik hukuku yok sayarak 19 Mart 2024 tarihinde evrakta zamanaşımından düşme kararı verdi. Aileler, tıpkı yıl Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.“
“Kayıplarımız için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz”
Açıklama şu sözlerle sonlandırıldı:
“1020. haftamızda 11 köylünün gözaltında kaybedilmesi ile ilgili 31 yıldır devam eden cezasızlığa son verilmesini; maddi gerçeğin açığa çıkartılarak bu cürümden sorumlu olanların cezalandırılmasını talep ediyoruz.
Kaç yıl geçerse geçsin; Mehmet Salih Akdeniz, Celi Aziz Aydoğdu, Behçet Tutuş, Mehmet Şerif Avar, Hasan Avar, Bahri Şimşek, Mehmet Şah Atala, Turan Demir, Abdo Yamuk, Nusreddin Yerlikaya, Ümit Taş için, tüm kayıplarımız için adalet istemekten, devletin kozmik hukuk normları içinde hareket etmek zorunda olduğunu hatırlatmaktan vazgeçmeyeceğiz.”