Kanser, kalp ve damar hastalıklarından sonra en çok hayati risk taşıyan hastalıklar ortasında yer alıyor.
Ancak günümüzde bu hastalıkla tertipli taramalar, erken teşhis ve tedaviyle başa çıkmak mümkün.Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Çetin Ordu, artan kanser olaylarına karşı hastalıktan korunma yollarını şöyle açıkladı:
Prof. Dr. Çetin Ordu
ERKEN TEŞHİS YAYILIMI ÖNLER
Erken teşhis, kanserli hücrelerin yahut tümörün bedene yayılmadan evvel büsbütün çıkarılmasını sağlar. Bilhassa tümör küçükken cerrahi müdahale ile alınması büyük değer taşır.
Bu süreç, cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ya da ilaç tedavisi ile gerçekleştirilebilir. Erken teşhis, kanserin büsbütün ortadan kaldırılmasına ve tekrar etmesinin engellenmesine yardımcı olarak kür sağlanmasında kritik bir rol oynar.
Bu şikayetleri sakın görmezden gelmeyin
Kanser, nedensiz kilo kaybı, terleme, ateş, iştahsızlık ve yorgunluk üzere belirtilerle başlayabilir. Tümörlerin salgıladığı hormonlar kalsiyum düzeyinin yükselmesine ve beden sıvı istikrarının bozulmasına yol açabilir.
Erken evrede belirti vermeyen tümör büyüdükçe etrafındaki dokulara baskı yaparak ağrı ve fonksiyon kayıplarına neden olabilir.
Özellikle sonlara yakın tümörler şiddetli ağrılara, iç organlardaki kanserler ise yutma zahmeti, sindirim sorunları, bağırsak tıkanması ve nefes darlığı üzere önemli meselelere yol açabilir.
Kadınlar ve erkekler için tarama önerileri
Kadınlar ve erkekler için kimileri ortak olmak üzere farklı tarama metotları bulunmaktadır. Bayanlarda göğüs kanseri, rahim ağzı kanseri ve kolon kanseri taramaları yapılırken, sigara içen bayan ve erkeklerde akciğer kanseri için taramalar önerilir. Göğüs kanseri taraması, standart olarak 40 yaşından itibaren yıllık mamografi ile yapılmalıdır.
Kolon kanseri için risk faktörü bulunmayan bayan ve erkeklerde 45 yaşından itibaren kolonoskopi önerilir. Bayanlarda rahim ağzı kanseri taraması, HPV virüsünün DNA’sına bakılarak yapılır ve 70 yaşına kadar tertipli denetimler önerilir.
Erkeklerde ise prostat kanseri taraması 45 yaşında başlar ve tertipli muayene önerilir. Ağır sigara içenlerde ise yıllık düşük dozlu toraks BT taraması önerilir. Bu sayede akciğer kanseri erken teşhis edilerek tedavi edilebilir. Erken teşhis ve tedavi ile hastaların sağ kalım oranları artıyor.
YAŞAM ÜSLUBUNUZU DEĞİŞTİRİN
Tedavilerde ne kadar gelişmeler olsa da aslında en değerlisi kanserden korunmaktır. Kanserden korunma ile yarıya yakın hastanın kanser olması engellenebilir.
Kanserden korunmada değiştirilebilir faktörler de ön plana çıkar. İşte şahsî olarak alabileceğiniz tedbirler:
1-Fazla kilolarınızdan kurtulun: Fazla kilo kansere yakalanma riskini artırabiliyor. İşte bu kanser cinsleri; göğüs, rahim, böbrek, yemek borusu, kolon ve rektum kanseri.
2-Hareketsiz kalmayın: Haftada ortalama 300 dakika fizikî aktiviteniz olsun. Çocuklar ve ergenler için ise günde neredeyse 1 saat orta ya da şiddetli fizikî aktivite önerilmektedir. Ekran önünde geçirilen vaktin ve oturmanın azaltılması kıymetli bir faktördür.
3-Çeşitli, mevsiminde ve mümkün olduğu kadar doğal beslenin: Bol zerzevat, bilhassa kırmızı ve koyu yeşil sebzeler, fasulye, mercimek üzere baklagiller ve tam tahıllar beslenmede değerli yer fiyat.
Mevsiminde, taze ve doğal zerzevat ve meyve, daha besleyicidir ve tarım ilacı oranları daha düşüktür. Tam tahıllar da mikrobiyomu düzenleyerek kanserden korur. Kırmızı et sonlu tüketilmeli, işlenmiş etler ve besinler, tatlılar ve rafine tahıllardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
4-Özellikle internette satılan bitkisel desteklerden ve vitaminlerden uzak durun: Doğal yolla alınan besin kaynakları, desteklere nazaran daha tesirli ve kanserden esirgeyicidir. Araştırmalara nazaran, vitaminlerin ve bitkisel eserlerin destek olarak alınmasının kanserde gözetici olmadığı bilinmektedir. Ayrıyeten, internette denetimsiz formda satılan vitamin ve bitkisel desteklerin içerikleri emniyetli olmayabilir. Kimi eserler, ziyanlı hususlar barındırabilir. Bunlar da sağlıklı şahıslarda kanserojen tesire yol açabilir. Bu cins destekler gerektiğinde yalnızca doktor önerisiyle kullanılmalı ve muteber kaynaklardan temin edilmelidir.
5-Bu eserleri çok tüketmeyin: Endüstriyel yemekler, kızarmış patates, cips, krakerler, kahvaltı gevrekleri, ekmekler ve konservelerde bulunan kimi hususlar, potansiyel kanserojen olarak düşünülmektedir. Bu eserler, sonlu tüketilmelidir. önerilmektedir. Sigara ve alkolden uzak durulmalıdır.
6-Şekeri hayatınızdan çıkartın: Düşük glisemik indeksli besinlerin tüketilmesi önerilmektedir. Esmer şeker ve rafine şeker ortasında şeker çeşidi açısından fark yoktur, lakin rafine şeker insülin düzeyini artırarak kilo alımına ve dolaylı olarak kanser riskine yol açabilir. Meyve sularındaki fruktoz ve mısır şurubu bu etkiyi artırırken, doğal zerzevat suları daha besleyici ve sağlıklı seçenekler sunar. Mısır şurubu içeren besinlerden da uzak durulmasında fayda vardır.