Kız Kulesi’nde uzun mühlet kamuflaj altında yürütülen onarım çalışmalarında bakanlık, kamuoyu baskısı üzerine açıklama yaparak, külah kısmının kaldırıldığını bildirmişti. Uzmanlar, onarım çalışmaları hakkında değerlendirmelerini paylaşarak çalışmaların şeffaf olması gerektiğini belirtti.
İstanbul’un simge yapılarından olan Kız Kulesi’nin onarım çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geçen yıl eylül ayında başlamıştı. Son vakitlerde tarihi kuleye kamuflaj uygulaması vatandaşta merak uyandırırken, toplumsal medyaya yansıyan imgelerde tarihi yapının külah kısmının kaldırıldığı görüldü.
Bakanlıktan mevzuyla ilgili yapılan açıklamada, “Yapının zelzeleye karşı dayanımının olmadığına ait raporlar ve yeniden danışman hocalarımızın kontrollüğünde hazırlanan projeler doğrultusunda kozmik müdafaa unsurlarına bağlı kalarak külah kısmı yapıdan uzaklaştırılmakta, özgün materyaline uygun olarak yapılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir” denildi. Uzmanlar, tarihi yapıdaki çalışmaların şeffaf olmamasını eleştiriyor.
“AYRINTILI BİLGİ VERİLMELİYDİ”
Yüksek mimar Seda İtina Bilgili, hususla ilgili görüşlerini toplumsal medya hesabından paylaştı.
2016 yılından paylaştığı fotoğraf üstünden bilgilendirmede bulunan Bilgili, “1 ve 2 numaralı kısımlar 1940 tamirinde betonarmeye çevrildiği için sökülmüşler ve ahşap olarak tekrar inşa edilecekler. 3 numaralı çatı ise muhdes, inşa edilmeyecek” dedi.
Bilgili, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“Kız Kulesi onarımını takip edebilen tanıdıklarıma durumu sordum. Bununla birlikte yapılan açıklamaları, onarım iskelesini, kendim de emin olabilmek için eşleştirdim. Dendanlar üstündeki 3 numaralı çatı da kalktığı için, vapur oradan geçerken silüette görülebiliyor.
Kız Kulesi’nin 1995 onarımının mimari müellifi, meslekten yıllarca men edildi. Geçmişe dair bu türlü bir hafıza varken, Han Beyefendi yahut Zeynep Hoca mesleklerini ve isimlerini niteliksiz bir uygulamaya koymazlar. Ancak bu uygulama ziyaretçiler almalıydı, detaylı bilgi verilmeliydi.
Mimarlar Odası’nın iskele şimdi kurulurken çektiği görüntü ve paylaştığı fotoğraflar var. İskele, mevsim kaidelerinden etkilenmemek ve yapı üzerinde insanların çalışabilmesi için yüksek kurulup, etrafı da kapatıldığı için, fotoğraflar aldatıcı olabiliyor.
Kız Kulesi’nde Osmanlı Dönemi’nde yapılan tamiratları anlatan değerli makaleyi de dün bu vesileyle okudum. Bana kalırsa, Kız Kulesi’nin onarım brandasının bir kısmı çabucak açılıp kule gösterilmeli. Basına ve meslek odamıza, kamu kurumlarına gezdirilmeli.
ESKİ BAKAN YÜCEL: SAVLAR TELAŞLARI HAKLI ÇIKARABİLİR
Eski Turizm Bakanı Bahattin Yücel ise tartışmalarla ilgili, “Kız Kulesi onarımında muteber bilim insanlarının bulunması kâfi değil. Yapılacaklar evvelce İstanbul’da sergilenmeli ve kamuoyu ile paylaşılmalıydı. Yüklenici firmaya ait argümanlar tasaları haklı çıkarabilir” değerlendirmesinde bulundu.
MİMARLARDAN ŞEFFAFLIK ÇAĞRILARI
Öte yandan Kültür ve Turizm Bakanlığı, kamuoyundaki tasalar ve şeffaflık davetlerinin üzerine, internet sitesinden onarım çalışmalarından imajlar koydu.
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi de Kız Kulesi onarım çalışmalarına ait şu açıklamaları yaptı:
“TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, İstanbul’un siluetiyle özdeşleşmiş Kız Kulesi’nde Eylül 2021’den bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan onarım çalışmasının daha şeffaf yürütülmesini talep etmiştik. Davetimiz karşılık buldu ve onarım çalışmaları Kız Kulesi’nin internet sitesinde fotoğraflarla kamuoyuna açıldı.
Kız Kulesi’nde Eylül 2021’den bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen onarım sürecinin www.kizkulesi.com sitesi üzerinden şeffaf bir biçimde kamuoyuna ve meslektaşlarımıza açıldığını duyuruyoruz.
Kız Kulesi’nin internet sitesinde kulenin tarihi, efsaneler, tarihteki tamiratları ve aktüel çalışmaların yanı sıra onarım ve restitüsyonla misyonlu uzman takımın bilgilerine de ulaşılabiliyor. Muhafaza ve onarım sürecindeki ayrıntılara da değinilen internet sitesindeki bilgiye nazaran Ekim 2022’de Kız Kulesi’ndeki çalışmalarla ilgili bir buluşma planlanıyor.
Bu buluşma bizi heyecanlandırıyor. Eklerden arındırılmış tarihi yapıyı ve izlerini yakından görmek ufuk açıcı olacak. Bu vesileyle Kız Kulesi’nin efsunlu yapısının daima görünür olmasını, devam eden onarım sürecinin, yüksek panellerin arkasına gizlenmeden şeffaf bir biçimde yürütülmesi gerektiğini hatırlatıyoruz.”