Türkiye’nin ham çelik üretimi, ocak-eylül periyodunda geçen yılın birebir devrine kıyasla yüzde 9,3 azalarak 27,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), eylül ayına ve 9 aylık periyoda ait üretim, tüketim ve dış ticaret bilgilerini açıkladı.
Buna nazaran, Türkiye’nin ham çelik üretimi eylülde, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 19 azalarak 2,7 milyon tona geriledi. Ham çelik üretimi, ocak-eylül devrinde de yüzde 9,3 düşüşle 27,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.
Nihai mamul çelik tüketimi, eylülde yıllık bazda yüzde 3,2 azalışla 2,1 milyon ton, ocak-eylül periyodunda yüzde 5,2 gerileyerek 24,1 milyon ton oldu. Eylülde çelik eserleri ihracatı, ölçü tarafından yıllık bazda yüzde 31,2 azalışla 1,4 milyon ton, bedel istikametinden yüzde 42,1 düşüşle 1,1 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
İhracat yüzde 15 azaldı
Ocak-eylül periyodunda, geçen yılın birebir devrine kıyasla ihracat ölçü olarak yüzde 15 azalışla 12,5 milyon ton, paha olarak yüzde 0,2 artışla 11,7 milyar dolar oldu. Eylül ayında çelik eserleri ithalatı, geçen yılının birebir ayına nazaran ölçü istikametinden yüzde 0,8 artışla 1,1 milyon ton, kıymet tarafından yüzde 6,5 azalışla 1,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bu yılın 9 ayında ithalat, geçen yılın birebir devrine nazaran, ölçü tarafından yüzde 5 azalışla 11,3 milyon ton, paha tarafından ise yüzde 17,6 yükselişle 12,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Çelik eserleri tüketimi içindeki ithalat hissesi yüzde 32 olurken yassı eser tüketimi içindeki ithalatın hissesi yüzde 50’ye ulaştı. Toplam ithalat içindeki Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın hissesi ise yüzde 65,4 olarak belirlendi. Geçen yılın ocak-eylül periyodunda yüzde 110,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın tıpkı periyodunda yüzde 94,5 düzeyine geriledi.
‘Sektörde çok istikametli adımlar atılmalı’
Açıklamada yapılan değerlendirmede, elektrik gücü ve doğalgaz fiyatlarının son bir yıl içinde yaklaşık 4 misli artış göstermesi ve büyük kullanıcı sanayi bölümlerine daha yüksek doğal gaz fiyatı uygulanmasının tesirlerine işaret edildi. Çelik dalının, toplam maliyetleri içinde yüzde 8 civarında olan elektrik gücü ve doğal gazın hissesinin yüzde 30 düzeyine ulaşmasının, dalın iç ve dış piyasalardaki rekabet gücünün değerli ölçüde gerilemesine sebep olduğu belirtilen değerlendirmede, bu durumun, çelik dalında vardiya sayılarının düşmesi ve birtakım fabrikaların üretimlerini durdurmalarına neden olduğu kaydedildi. Değerlendirmede şu tabirlere yer verildi:
“Eylülde 3,3 milyon ton olan aylık üretim, 2022’de 2,7 milyon ton düzeyine kadar düştü. 30 Ağustos’ta gerçekleştirilen güç fiyatlarındaki yüksek oranlı artışların, memleketler arası piyasadaki rekabet gücümüzü düşüren tesiri, ihracat sayılarımıza da yansımış, çelik ihracatımız eylül ayında yüzde 31 gerilemiştir. Kapasite kullanım oranının yüzde 75’ten, yüzde 60’lara gerilemesine yol açan bu gelişmeler, 2022’nin son çeyreğine girilirken üretimde aşağı istikametli hareketlerin devam etmesi ihtimalini güçlendirmiştir. Bu kapsamda, çelik bölümünde gözlenen olumsuz gidişata son verilmesine yönelik çok istikametli adımların atılması ve sanayi bölümlerine farklı doğal gaz tarifesi uygulamasına son verilmesi ehemmiyet taşımaktadır.”