CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak “Gayrimenkul alımları dışında, direkt yabancı sermaye girişi neredeyse durdu. İktidarın elinde toprağımız ve pasaportumuz dışında satabileceği bir varlık kalmadı” dedi.
CHP Antalya Milletvekili ve Sanayi ve Ticaret Kurulu Üyesi Çetin Osman Budak, Türkiye’nin dış ticaret istikrarında yaşanan bozulmanın iktisatta çok önemli kırılganlıklara neden olduğunu söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda Ticaret Bakanlığı 2023 yılı bütçesi görüşmelerinde konuşan Budak, “Sayın Ticaret Bakanı pandemi sonrası Türkiye’nin bir üretim üssü olacağını söylüyor lakin sayılar Sayın Bakanı desteklemiyor. 2022 yılının birinci 8 ayında ülkemizde direkt yabancı sermaye yatırımı 6 milyar 832 milyon dolar. Bunun 4 milyar 331 milyon doları, yüzde 62’si gayrimenkul satışı. Gayrimenkul alımları dışında, direkt yabancı sermaye girişi neredeyse durdu. İktidarın elinde toprağımız ve pasaportumuz dışında satabileceği bir varlık kalmadı” dedi.
“Dış ticaret açığımız her geçen gün artıyor”
Bakan Mehmet Muş’un misyona geldiği Nisan 2021’de ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 85 olduğunu hatırlatan Budak, şöyle konuştu:
“Sayın Bakan siz misyona geldiğinizde yüzde 85 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, son datalara nazaran yüzde 69’a geriledi. Daima güç ve altın ithalatımızı ve bu mallardaki fiyat artışlarını mazeret ediyorsunuz. Ticaret Bakanlığı sitesinden aldığım bilgilere nazaran, güç ithalatını çıkarırsak ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 88. “Altın ithal ettik.” dediniz güç ve altını da çıkarırsak ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 94. Güç ve altını hariç tutsak dahi, ihracatımız ithalatımızı karşılamaya yetmiyor. Uygulanan yanlış siyasetler nedeniyle dış ticaret açığımız her geçen gün artıyor. Size nazaran bu düşüşün nedeni nedir?
“Toprak ve konut satıyoruz”
2021 yılında Türkiye 13 milyar 345 milyon dolar direkt yabancı sermaye girişi sağlamış ama bunun yüzde 42’si yani 5 milyar 643 milyon dolarlık kısmı gayrimenkul. Vatandaşlık veriyoruz bir biçimde, gayrimenkul yani toprak ve konut satıyoruz bu türlü bir sayı geliyor. Artık, yeni, 2022 yılının sayılarını sizin bilgilerinizden aldım: Direkt gelen 6 milyar 832 milyon doların 4 milyar 331 milyon doları gayrimenkul satışı. Bu, direkt yatırım kabul ediliyorsa Türkiye’de direkt yatırımın tarifi nedir? Yani şayet direkt yatırıma biz sanayi kuruluşları olarak kabul edeceksek bu sayıların revize edilmesi gerekmiyor mu? Gerçek sayının, direkt yatırımın 2 milyar dolar olduğuna dikkat çekmek istiyorum”
Farklı veriler
Sayın Bakan, ocak-eylül ortasında ithalatımız 272 milyar dolar. TÜİK’e nazaran ise 271 milyar 249 milyon dolar; artık hangisine inanacağız? Sizden bununla ilgili bir açıklama bekliyorum. Ortada 800 milyon dolar üzere bir fark var, 800 milyon dolar siz daha fazlasınız; TÜİK’e nazaran ise bu sayı 800 milyon dolar daha aşağıda. Yani bu hesap yanılgısı mı yoksa yılsonundaki cari hesapla ilgili, cari açıkla ilgili bir çalışma mı, onu da anlamadık zira Turizm Bakanlığının sayılarını da üst yanlışsız revize ettiğini geçtiğimiz günlerde gördük. Bu fark nereden kaynaklanıyor?
Scooter denetimi
Son periyotta, bilhassa de son günlerde 18 yaşında 2 genç hayatını kaybetti yani ‘Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler’ modeli burada inanılmaz bir halde işliyor; nitekim yabanî kapitalizm. Birkaç şirkete özel bir yetki verdiniz yani bunların ithal edilmesi ve piyasada kullanılmasıyla ilgili ve şu anda inanılmaz bir terör estiriliyor. Daha evvel bir düzenleme yaptınız; Almanya’da kanun çıkarıldı bununla ilgili. Gencecik çocuklarımızı kaybediyoruz ve böylesine yırtıcı bir formda bunun kiralanması, verilmesi, monopol durumda olanların denetlenmemesi can yakıyor. Buna bir an evvel, Rekabet Kurumu da burada… Bu firmalara yönelik bir kontrol yaptılar mı, yaptılarsa da bunun açıklamasını istiyoruz.”
Gümrük vergisi sorusu
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, soru yanıt kısmında Ticaret Bakanı’na sorular yöneltti. Lakin Bakan Muş, soruları cevapsız bıraktı. İşte o sorular:
“Bu pandemi periyodunda yurt dışından ithal edilen eserlerde birtakım ülkelere ya da kimi eserlere gümrük vergisi konuldu yüzde 5, yüzde 10, yüzde 20’ye varan ve hâlâ bu gümrük vergileri duruyor, burada bir haksız rekabet kelam konusu. Hür ticaret mutabakatı olan ülkelerde bu gümrük vergisi yok lakin özgür ticaret muahedesi olmayan ülkelerde var ve hâlâ devam ediyor. Avrupa Birliği üyesi ülkeler yahut gümrük mutabakatımız olan ülkelerle rekabet durumunda bir meşakkat var. Bu vergilerin kaldırılması gündemde midir?
Bir sorum da şu: Elektronik ticaretle ilgili yaptığınız düzenleme uygun, biraz evvel de söylemiştim lakin bu “üç harfliler”le ilgili bu düzenleme niçin yapılmıyor ya da kanun teklifi neden gelmiyor? Bununla ilgili bir çalışma var mıdır, bunu öğrenmek istiyorum.”