6 Şubat 2023 günü vahim bir sabaha uyandık. Çok yeterli hatırlıyorum, o gece kızım çok huzursuzdu ve daima ağlıyordu. Bana “Anne bu gece benimle yatar mısın?” demişti. Ben de onu kıramamış onunla uyumuştum. Sabahın çok erken bir saatinde eşim geldi yanımıza, “Uyan uyan, çok büyük sarsıntı oldu, uyan çabuk!” dedi. En fazla ne kadar büyük olabilir? diye içimden geçirirken, haberleri açtım ve bir anda dehşetten ve panikten titremeye başladığımı hatırlıyorum.
“Ben Van zelzelesini yaşamış bir insan olarak, hiçbir şey yaşamamışım.” dedim.
Haberleri açtığımda karşıma çıkan tablo resmen can pazarıydı; evladını enkazın altından çıkarmaya çalışan bir baba, annesini kaybetmiş bir evlat, hiç tanımadığı bir kişiyi çıkarmaya çalışan vazifeli. Sahiden oradaki durumu hiçbir vakit anlayamayacağımızı düşünüyorum.
Hemen istekli olarak besin kolilerine ve kıyafet taşımaya yardım ettik daima birlikte. Ülkemizde en çok sevdiğim, bir anda “tek yürek” olabilmemiz. Yaşamış olduğumuz suçluluk ve çaresizlik psikolojisini lakin bu formda bir nebze olsun hafifletebilirdik, o denli de yaptık.
Günlerden beri empati kurduk, orda beşerler enkaz altındayken ben sıcacık yatağımda uyuyorum, ben gülemem, ben yaşayamam, yemek yiyemem. Sahiden içtiğimiz sudan utandığımız günler oldu.
Artık zelzelenin üzerinden 16 gün geçti ve bu, oradaki insanların fizikî barınma ve güvenlik gereksinimleri karşılanmışsa artık yaslarını yaşamaya gereksinimleri var manasına geliyor.
Babam öldüğünde çok uygun hatırlıyorum, birinci 3 gün meskende beşerden geçilmiyordu. Her gün insan kalabalığı; yemekler yapılıyor, onlar gidiyor, oburu geliyor, ağlıyorum lakin yas değildi yaşadığım, zira ağlamama müsaade verilmedi. “Ağlama orda baban üzülür.” diyen mi dersin, “Yazık göz yaşlarına” diyen mi ararsın, “Annen için dik dur çocuğum.” lafları… Bir türlü yasımı yaşamama müsaade vermediler.
Kısa bir mühlet sonra daima ağlama krizlerine giriyordum, depresyona girdim en sonunda, panikatak hastası oldum çıktım.
Oradaki insanların yaslarını yaşamaya gereksinimleri var, bizim de normalleşmeye…
Ben, “Zil takıp oynayın.” demiyorum, “Yardımları bırakın, unutun.” demiyorum. Yanlış anlaşılma olmasın. Bu orta her yerde, Uğur Hoca’mın da dediği “duyargaç” lar var. Ne yazsak yanlış anlayıp diğer bir yere çekiyorlar mevzuyu.
Tekrar söylüyorum; yardımlarımızı yapmaya devam edeceğiz, üzüleceğiz, ağlayacağız, dertleşeceğiz zira insanız.
Ancak normalleşmemiz gerekiyor, ruhsal sağlamlık bunu gerektiriyor.
Her zamanki rutinlerimize dönmemiz, şahsî öz bakımımızı yapmamız, hobilerimizi gerçekleştirmemiz gerekiyor.
Ben bir psikolog bakış açısıyla bunları söylüyorum, öbür biri öbür bir bakış açısıyla ne söyler beni ilgilendirmiyor.
Ruh sıhhatimizi kaybetmek istemiyorsak yavaş yavaş hayata dönmemiz gerekiyor.
Evet, biliyorum ruhumuz enkaz altında kaldı; fakat onu oradan çıkarmak bizim elimizde, hem oradaki insanlara yardımcı olabilmemiz için hem de kendimiz için.