Söğüt Dergisi’nde editörlük yapan, Ayarsız, Hece, Kayıp Kayıt, Söğüt ve Türk Lisanı mecmualarında hikayeleri ve yazıları yayımlanan Merve Sevde Selvi’nin birinci kıssa kitabı, Düğümlere Bitişik 2021 yılında Ötüken Neşriyat tarafından yayımlandı. Selvi, “Bence her okur anlatı ormanında kendi yolunu bulmakla mesul. Bir metnin dünyasına giden yol, o metin okunmaya başlandı diye resen açılmaz. Okurun metne katılması, onunla iş birliği yapması gerekir” diyor.
– Birinci yapıtınız yayınlandığında neler hissettiniz?
Daha güçlü ve daha özgür hissetmekle birlikte kaygı ve kaygı de duydum. Artık tahminen “bir ses sahibi kıl”ınmıştım lakin “kefarete hazır” mıydım? Sanırım Goethe söylüyordu dünyadan kaçmanın en emniyetli yolunun sanat olduğunu ve yeniden dünyaya sıkıca bağlanmanın da fakat sanatla gerçekleştiğini. Kurtulacağımı sandığım bu aradalık hâli kitabı elime aldığım vakit pekişti. İşte o an anladım ki bir daha hiç inmeyecek bir perde kalktı gözümden. Kitabımla birlikte nerede olduğumu; beşere, dünyaya, kendime hangi gözle baktığımı daha yeterli anladığımı söyleyebilirim.
UZUNCA BİR MÜDDET AÇIP OKUYAMADIM
– Kitabınızı elinize alınca birinci olarak ne yaptınız?
Bağrıma bastım. Çocukluktan büyüttüğüm bir hayalin sonucu ellerimdeydi; bağrıma basmaktan diğer ne yapabilirdim ki… Sonra masama koydum, karşısına geçtim baktım; oradan aldım, kitaplıkta bir rafa koydum, karşısına geçtim, tekrar baktım. Ancak itiraf edeyim ki uzunca bir müddet açıp okuyamadım. Korktum zira adım oradaydı, bir sanatçı olarak ve ben, artık “şey”leri berrak görmekle sorumluydum.
– Birinci kitabınızı kime imzaladınız?
İnanının hatırlamıyorum ve şu an bunu söylerken mahcubiyet duydum. Kitap imzalamaya güç alıştığımı söyleyebilirim. Hatta alışınca kendime de bir tane imzaladım. Ona baktıkça devam etme yüreği buluyorum.
– Okur evvel hangi hikayenizi okumalı?
Ben bu hususta okurun, yapıtı özgürce deneyim etmesinden yanayım. Okurun yapıtla kurduğu bağa müdahil olmak istemiyorum. İstediği hikayeden başlasın, keyifli olmadıysa bıraksın öbür bir hikayeden başlasın. Zira bence her okur anlatı ormanında kendi yolunu bulmakla mesul. Bir metnin dünyasına giden yol, o metin okunmaya başlandı diye tabiatıyla açılmaz. Okurun metne katılması, onunla iş birliği yapması gerekir. Hatta müellif nasıl ki metin için kendini yetiştiriyorsa okurun da kendini metin için yetiştirmesi gerekir. Zira okuma pasif bir aksiyon değil. Bu bağlamda tek bir yol yok bu yüzden lütfen tek bir okuma da olmasın. Okur anlatı ormanına her girdiğinde yeni yollar, bilinmeyen patikalar, görmediği görünümler keşfedecek. Bu yüzden anlatı ormanına tekrar tekrar girmekten vazgeçmesin.
– Gece mi yazarsınız, gündüz mü?
Ben yazarken yalnızlık isteyenlerdenim. İçimin, zihnimin, metnimin sesini duymam gerekir. Bulunduğum yerden koparak metnin yerine dâhil olma gereksinimini duyuyorum. Yazarken metnin hâlleriyle hemhâl olmak, ritmine kapılmak, atmosferine katılmak benim için gereklilik. Hayatı, günlük işleri, mesaiyi idame ettirirken yazının istediği bu katılma işini gerçekleştirmek -özellikle gündüzleri gerçekleştirmek-benim için güç oluyor. Gece gündüz ayırt etmeksizin bu yalnızlığı yakaladığımda yazabiliyorum. Yeniden de gecenin yaratıcılığımı besleyen bir tarafı olduğunu inkâr edemem. Hususiyetle uykuya geçişteki o daracık anlarda, zihnime birden sözler, cümleler üşüşür. O anlarda bu cümleleri duvara not alabilme fantezisiyle keyiflenirim. Aslında bu konuda yazma ritüelleri olanları da kıskanıyorum.
– Defter mi, bilgisayar mı?
İkisini de yazmanın farklı basamaklarında kullanıyorum. Taslağı defterlerde oluşturuyorum. Öyküyü tasarlarken karakterlere, yerlere dair deftere eskizler çizerek notlar almak hoşuma gidiyor. Metni oluştururken ise bilgisayarda değişiklikleri takip etmek ve yanlışsız anlatımı, ifadeyi yakalamak daha pratik imkânlar sunduğu için metne son halini bilgisayarda veriyorum.