Nur Kaplan
ANKARA – İktidarın, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı başta olmak üzere bayanlara yönelik siyasetlerine yansılar sürerken birtakım kamu çalışanları da bayanları maksat alan açıklamalar yapıyor. Bunun son örneği Ankara Melike Hatun Camii İmam Hatibi Halil Konakçı tarafından gerçekleştirildi.
İmam Konakçı’nın bayanları maksat alan “Kadın erkek eşitliği büsbütün palavra. Namazını kıldırt hanımına, başını örttür. Sokaklar kasap dükkânı üzere. Et görmekten içimiz dışımıza çıkıyor” tabirleri reaksiyonlara neden olsa da yargı bu kelamları ‘ifade özgürlüğü’ kapsamında kıymetlendirerek ‘işleme konulmama’ kararı verdi.
Eşitlik İçin Bayan Platformu’ndan (EŞİK) Avukat Hülya Gülbahar, Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü ve Bayan Savunma Ağı üyesi Hayal Kurtuluş, bayanların gaye haline getirilirken açılan yasal yolları, kamu çalışanlarının bayanlara yönelik reaksiyon çeken sözlerini ve imam Konakçı’ya dair verilen ‘ifade özgürlüğü’ kararını kıymetlendirdi.
‘KADINLAR İÇİN TEHLİKE SAÇIYORLAR’
EŞİK üyesi Avukat Hülya Gülbahar, bayanların kıyafetleri nedeniyle erkekler tarafından baskı altına alınmak istenmesinin ve buna karşı tüzel yaptırım uygulanmıyor olmasının, bayanların eşitlik ve hayat hakkının ihlal edilmesi manasına geldiğini söyledi. “Kadınların vücutlarının rastgele bir kesiminin görünmesine tahammül edemeyen, bayanlara kasaptaki et muamelesi yapan bu zihniyetin ‘şımartılarak’ devlet ve din otoritesi altında topluma sunulması, bayanlar için tehlike saçması manasına geliyor” diyen Gülbahar, şunları kaydetti:
“İktidarın bütün özgürlükleri kendine, bütün yasakları muhaliflere uyguladığı hukuksuz bir süreçteyiz. Türkiye’de kamuda çalışan bayanların ‘başörtüsü takmalarına güvence’ mazeretiyle bütün bayanların kıyafetine yeniden erkekler, yasalar ve devlet tarafından karışıldığı günlerdeyiz. Daha evvel başbakanlık yapan Binali Yıldırım’ın bir bayanın şort giydiği için belediye otobüsünde tekmeyle şiddet uygulanması olayına yansısı son derece manalıydı. Yıldırım, ‘Tekmeye ne gerek var mırıldanır geçersin’ demişti. Bu zihniyet bütün topluma dikte edilmeye çalışılmıştı.”
‘KADINLARA CANSIZ ET ÇAĞRIŞIMI YAPIYORLAR’
Türkiye’de son devirde bayanların kıyafetleri üzerinden yapılan tartışmaları “siyasal bir sürecin parçası” olarak kıymetlendiren Gülbahar, “Kıyafet toplumsal bir deridir. Politik bir sorunudur. Bu alana ait yasa ve anayasa seviyesinde düzenleme yapmaya kalkmak ya da imamdan, öğretmenine, siyasetçisinden, atletine çeşitli alanlarda iktidarı eline geçirmiş olanların bayanlara kıyafet dikte etmesi siyasal bir süreç” dedi. Gülbahar, şöyle devam etti:
“Toplumu bir bütün olarak bayan sembolü üzerinden biçimlendirme dileği var. Siyasal İslam’ın hangi ülkede olursa olsun ana ideolojisi bayanları konutlarda erkeklere ve aileye hizmet eden konut köleleri, savaş ganimeti haline getirmektir. İmamın kelamları de ‘mırıldanıp’ geçmesinin ötesinde cansız et çağrışımı yapması nedeniyle de bayanların yalnızca kıyafetleri hakkında değil, hayat hakkına da kasteden bir açıklamadır.”
‘ONLAR KONUŞTUKÇA BAYANLAR DAHA DA ÖZGÜRLEŞİYOR’
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü ise yargının siyasete entegre formda kararlar aldığını, hukukun üstünlüğünün aksine alınan kararlarla hukuka olan inancın zedelendiğini söyledi. “Düşünce özgürlüğü imtiyaz tanınarak değil, herkes için olmalı. İnsan hakları uygulanacaksa herkes için uygulanmalı. Demokrasinin varlığını tartıştığımız değil, varlığını hissettiğimiz bir yerde olmalıyız” diyen Güllü, şunları lisana getirdi:
“Kadın cinayetlerini, çocuk istismarını görmeyen yargının hatalıyı neredeyse aklayan olaylar ve örneklerle karşımızda olması, bayanları amaç gösteren telaffuzların cezasız kalması utanç verici. Kimileri rahat konuşsun, toplumu gersin ancak kimileri konuştuğunda da ‘hukuken cezalandırılırsınız’ algısı yaratılıyor. Tıpkı Gülşen örneğinde olduğu üzere. İstanbul Sözleşmesi’nden bu yana en çok bayanların sesi çıkıyor. Zira biliyorlar ki en korkusuz bayanlar. ‘Sanal din tacirleri’nin tek sözü bizi ilgilendirmiyor. Onlar, bayan vücudu üzerinden konuştukça bayanlar daha da özgürleşiyor.”
‘ŞİDDET DİN ÜZERİNDEN MEŞRULAŞTIRILIYOR’
Kadın Savunma Ağı üyesi Düş Kurtuluş ise imam Konakçı’nın açıklamalarının direkt tehdit içerdiğini ve açıkça kabahat olduğunu söyledi. Türkiye’de bayanların can güvenliğinin olmadığı ve erkek şiddetinin yaygın olduğunu vurgulayan Kurtuluş, mescitlerde görüşlerini açıklayan bir kişinin bayanları direkt amaç almasının ve ‘kışkırtıcı’ kelamlar söylemesinin ülkede bayanların can güvenliğinin olmadığının ispatı olduğunu belirtti. Kurtuluş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kadınlar açısından zati inançsız olan Türkiye şartlarında toplumsal ömrü epey inançsız hale getiren konuşmalar yapılıyor. Erkeklerin bayanlara uyguladığı şiddet din üzerinden legalleştiriliyor. Bayan cinayetlerinin bu kadar arttığı, bayanların haklarının gasp edilmeye çalışıldığı, yasal teminatlarımızın elimizden alınmaya çalışıldığı bir devirde bu açıklamalar hiç tesadüf değil.”
‘YARGI İKTİDARIN SİYASETLERİ DOĞRULTUSUNDA KARARLAR VERİYOR’
Yargı sürecinin ‘talimatlı’ biçimde işlediğini savunan Kurtuluş, bayanlara karşı nefret ve tehdit içeren konuşmalara soruşturma gereği duyulmamasını eleştirerek, “AKP’nin 20 yıldır iktidarı üzerinden kurduğu bayan düşmanı siyasetlerin sonucunda, şiddeti ödüllendiren durumlar alınıyor. Lakin bayanlar 20 yıldır bu siyasetler karşısında geri adım atmadı” dedi. Kurtuluş, şunları söyledi:
“Yargı iktidarın siyasetleri doğrultusunda kararlar veriyor. Din adamlarının, bakanların bayan düşmanı telaffuzları şiddeti kışkırtıyor. Bütün bu yaşananların içinde 25 Kasım’a gidiyoruz. 20 yıldır geri adım atmayan bir bayan hareketi olduğunu ve bu fikirlerin toplumsal meşruiyetinin olmadığını, bayanların gayretten bir adım geri atmayacağını, kimsenin bayanların hayatına karışamayacağını bilmeleri gerekir.”