Kıdem tazminatı almak için işten kovulmak koşul değil. İş Kanunu’nun 24. unsurunda belirtilen haklı fesih halleri, istifa edenlerin de tazminat almasına imkan tanıyor. Emekli olan çalışanları, güçlü askerlik için ayrılanlar ve evlilik sonrası bir yıl içinde işten ayrılan bayan çalışanlar kıdem tazminatını alabiliyor.
Ayrıca, belli sigorta kurallarını tamamlayan çalışanlar da kendi isteğiyle işten ayrılarak tazminat hakkını kullanabiliyorlar. 1999 yılı öncesinde sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık müddeti ve 3 bin 600 gün prim ödeme kuralını tamamladıktan sonra tazminat alabiliyorlar. 2008 sonrası sigortalı olanlar ise 4 bin 600 günden başlayan prim ödemesiyle tazminat alabiliyorlar. Vefat durumunda ise yakınlarına tazminat ödeniyor.
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA
Kıdem tazminatı hesaplanırken çalışanın yıllık brüt maaşı dikkate alınır. Her yıl için bir maaş fiyatında tazminat hesaplanır. Örneğin, 3 yıl çalışmış ve brüt maaşı 20 bin TL olan bir çalışan 60 bin TL tazminat alır. Bir yıl tamamlanmadan ayrılanlar için de bu oran orantılı olarak hesaplanır.
GİYDİRİLMİŞ BRÜT FİYAT NEDİR?
Kıdem tazminatında dikkate alınacak brüt fiyat, yalnızca maaştan ibaret değildir. Çalışanlara nizamlı olarak yapılan ikramiye ve gibisi ödemeler de brüt fiyata eklenir. Lakin mesai, prim üzere ödemeler hesaba dahil edilmez. Örneğin, brüt maaşı 30 bin TL olan bir çalışanın yıllık 5 bin TL ikramiyesi varsa, brüt fiyatı 35 bin TL olarak alınır.
KIDEM TAZMİNATINDA TAVAN ÜCRET
Kıdem tazminatı her yıl belirlenen tavan fiyata kadar ödenir. 2024 yılı prestijiyle bu tavan fiyat 41 bin 828 TL olarak belirlenmiştir.
KESİNTİLER VE ÖDEME ŞARTLARI
Kıdem tazminatından sırf damga vergisi kesintisi yapılır. Patron, tazminat ödeme yükümlülüğünü çabucak ve tek seferde yerine getirmek zorundadır. Ayrıyeten, iş yerinin kapanması yahut periyot üzere durumlarda kıdem tazminatı hakkı ortadan kalkmaz.